۱-۹ جامعه آماری و نمونه
جامعه آماری تحقیق ، کلیه شرکتهای غیرمالی (تولیدی) پذیرفته شده درسازمان بورس اوراق بهادار تهران از سال ۱۳۸۲ هجری شمسی تا پایان سال۱۳۹۱ هجری شمسی میباشد. نمونه های مورد مطالعه در این تحقیق با بهره گرفتن از روش غربالگری و با توجه به معیارهای زیر انتخاب میگردد :
-
- اطلاعات کامل هریک از شرکتهای موردمطالعه طی قلمرو زمانی تحقیق موجودباشند.
-
- شرکتها درطول دوره تحقیق تغییر سال مالی نداده باشند.
-
- نوع فعالیت شرکت، تولیدی بوده و لذا مؤسسات مالی، سرمایه گذاری، بانکها، بیمه ، شرکتهای لیزینگ وهلدینگ درنمونه آورده نمیشوند.
-
- پایان سال مالی شرکتهای موردمطالعه ۲۹ اسفندماه باشد.
- شرکتهایی بیش از سه ماه وقفه معاملاتی نداشته باشند.
۱-۱۰ قلمرو تحقیق
۱-۱۰-۱ قلمرو موضوعی تحقیق
ارتباط بین نقدشوندگی سهام و مدیریت سود واقعی سود واقعی
۱-۱۰-۲ قلمرو زمانی تحقیق
قلمرو زمانی این تحقیق شامل اطلاعات مربوط به سالهای ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۱ (دوره ۱۰ ساله) میباشد.
۱-۱۰-۳ قلمرو مکانی تحقیق
مکان این تحقیق بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
۱-۱۱ تعریف واژه ها و اصطلاحات تخصصی
مدیریت سود: قضاوت در گزارشگری مالی و شکل دهی معاملات به منظور دستکاری گزارشات مالی با هدف گمراه نمودن برخی افراد ذینفع در رابطه با عملکرد اقتصادی شرکت و یا تأثیرگذاری بر نتایج قراردادهایی که به ارقام حسابداری گزارش شده بستگی دارند.اسکات (۱۹۹۷) به مدیریت سود به عنوان اختیار شرکت در انتخاب سیاست های حسابداری برای دستیابی به برخی اهداف خاص مدیر، اشاره میکند.
مدیریت سود واقعی: به منظور دستیابی به سطح مورد نظر سود، مدیران میتوانند تا پایان سال صبر کنند و از اقلام تعهدی اختیاری برای مدیریت سود گزارش شده استفاده نمایند، اما این راهکار ممکن است این ریسک را در پی داشته باشد که مقتار سودی که برای دستکاری مدنظر است، از اقلام تعهدی اختیاری موجود بیشتر باشد؛ زیرا اختیار در مورد اقلام تعهدی از طریق اصول عمومی پذیرفته شدهی حسابداری محدود شده است (بارتون و سیمکو، ۲۰۰۲). فرض بر این است که رویدادهای اقتصادی اساسی یک شرکت، توانایی مدیران را برای گزارش سود معوق (تعهد شده) دچار محدودیت میسازد. در نتیجه، این امکان وجود دارد که مدیران نتوانند از طریق اقلام تعهدی اختیاری در پایان سال به سود مورد نظر خویش دست پیدا کنند. مدیران میتوانند از طریق دستکاری فعالیتهای عملیاتی واقعی در طول سال این ریسک را کاهش دهند (اعتمادی و همکاران، ۱۳۸۹). دستکاری فعالیتهای واقعی کمتر در معرض محدودیت است، مزیت دیگر، جایگزین نمودن فعالیتهای واقعی برای دستکاری سود، این است که حسابرسان و قانونگذاران کمتر به چنین رفتارهایی توجه میکنند. با این وجود دستکاری فعالیتهای واقعی چندان بدون هزینه هم نیست، چرا که این احتمال وجود دارد که جریانهای نقدی در دورههای آتی به طور غیرمستیقم (منفی) تحت تأثیر اعمالی قرار گیرد که در حال حاضر برای افزایش سود انجام میشود (ناظمی اردکانی، ۱۳۸۸). در مدیریت سود واقعی مدیران برای دستیبابی به اهداف مربوط به مدیریت سود خود، در فعالیتها و تصمیمات عملیاتی واحد تجاری تغییراتی ایجاد کند. تحقیقات گذشته (گانی، ۲۰۰۵) این تصمیمات عملیاتی را در ۴ گروه طبقهبندی میکنند:
-
- کاهش هزینههای اختیاری تحقیق و توسعه
-
- کاهش هزینههای اختیاری تبلیغات و فروش
-
- زیان نقدی فروش داراییهای ثابت برای گزارش شود
- اضافه تولید برای کاهش بهای تمام شده کالای فروش رفته و افزایش فروشهای اعتباری، انجام ندادن
نقدشوندگی: بازار نقدشونده بازاری است که هر مقدار از اوراق بهادار میتواند فورا و بدون هزینه به وجه نقد تبدیل شود یا هر مقدار وجه نقد می تواند به اوراق بهادار تبدیل شود. در بازارهای کمتر نقدشونده نسبت به بازار های کاملا نقدشونده، یک بازار نقدشونده، بازاری است که هزینه معاملات مرتبط با تبدیل اوراق بهادار در حداقل باشد. هزینه معاملات شامل هزینه های ضمنی و صریح[۷] است. هزینه های صریح شامل هزینه های مربوط به حق دلالی کمیسیونها[۸] و مالیاتهای دولت[۹] است. این هزینه را به آسانی به صورت کمیت در میآیند اما خارج از کنترل مستقیم بورس اوراق بهادار است و بنابرین در نظر گرفته نمی شود. توجه اساسی در معاملات بر هزینه های ضمنی معامله همچون اختلافات قیمت پیشنهادی خرید و فروش[۱۰]، هزینه های تاثیر بازار و هزینه های فرصت است که به موجب تکنولوژی، مقررات، انتشار اطلاعاتی، مشارکت اطلاعاتی و ابزارهای اطلاعاتی ناکارا و یا ناکافی است (آیتکن و کامرتن فورد[۱۱]، ۲۰۰۳).
۱-۱۲ ساختار تحقیق
در این فصل مسئله و هدف تحقیق بیان شده و فرضیههای مبتنی بر مسئله تحقیق پایهگذاری و تعریف شدند. همچنین قلمرو موضوعی، زمانی و مکانی تحقیق بیان شده و روش های جمع آوری داده ها تشریح و متغیرهای تحقیق تعریف شدند. این تحقیق شامل ۵ فصل به شرح زیر میباشد:
فصل دوم:
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
۲-۱ مقدمه
در این فصل مبانی نظری و پیشینه تحقیق در سه بخش به شرح زیر تنظیم شده است:
بخش اول: مبانی نظری نقدشوندگی، ؛
بخش دوم: مبانی نظری مدیریت سود
بخش سوم: پیشینه پژوهش که در این قسمت پیشینه پژوهشهای انجام شده در دو بخش تحقیقات انجام شده در داخل کشور و تحقیقات انجام شده در خارج از کشور مورد مطالعه قرار میگیرد.
بخش اول: مبانی نظری نقدشوندگی
۲-۲ اهمیت نقدشوندگی