۱-۸-۲ قلمرو مکانی پژوهش:

قلمرو مکانی این پژوهش بیمارستانهای دولتی کرمانشاه می‌باشند.

۱-۸-۳ قلمرو زمانی پژوهش :

قلمرو زمانی این پژوهش از اوایل مهرماه ۱۳۹۲ تا اواخر تیر ماه ۱۳۹۲ می‌باشد.

۱-۹ تعریف مفاهیم و اصطلاحات

الف – تعاریف نظری

سیستم اطلاعات بیمارستانی(HIS :Hospital information system) سیستم اطلاعات بیمارستانی یک نرم افزار جامع برای یکپارچه سازی اطلاعات بیمار جهت ارسال و تبادل اطلاعات کامل بیمار بین بخش ها و مراکز درمانی به منظور تسریع در فرایند مراقبت و درمان بیمار، افزایش رضایت مندی، بهبود کیفیت خدمات و کاهش هزینه هاست.

ارزیابی کردن، مشخص کردن میزان رضایت کاربران از سیستم مورد استفاده آن ها، فناوری ارتباطات و اطلاعات تأثیرات مستقیم و قابل رویتی در نحوه تعامل آن ها با سیستم اطلاعات آن ها دارد.

کارایی: مفید بودن سیستم اطلاعات، کارایی سیستم، درجه یا میزانی از کمک سیستم به کاربر در انجام وظایف بوده و این ویژگی باعث سادگی، سازگاری و حمایت از کاربر در مقابل بار زیاد کاری در سیستم گردد. سیستم با این ویژگی به کاربران کمک می‌کند تا کارهای ضروری را به طور سریع و آسان و با حداقل تلاش ذهنی انجام دهد و کیفیت اطلاعات و کیفیت سیستم و رضایت کاربر عواملی هستند که به عنوان شاخص موفقیت سیستم های اطلاعاتی اندازه گیری می‌شوند و رضایت کاربر و برآورده شدن انتظارات کاربران منجر به تداوم استفاده از سیستم اطلاعاتی خواهد شد. در سیستم اطلاعات بیمارستانی، کارایی به میزانی که در سیستم اطلاعاتی وظیفه مدیریت اطلاعات را بر عهده دارد ارتباط دارد و در سیستم اطلاعات بیمارستانی این یک نظام اطلاعاتی جامع و یکپارچه است که با مدیریت اطلاعات اداری و بالینی بیمارستان سنجیده می شود و ارتباط اطلاعاتی که در این سیستم وجود دارد به رضایت کاربر اطلاعات مرتبط با بیمارستان می‌باشد.

کارایی در موفقیت و پذیرش سیستم اطلاعات بیمارستانی و ارتقای کیفیت ضروری است و در بهبود و ضعیت بهداشتی، درمانی کشور باید اطلاعات صحیح جمع‌ آوری شده و در جهت و در تامین مقاصد توسعه علوم پزشکی و بهبود کیفیت درمان به کار گرفته شود تا اطلاعات به شکل مناسب و در زمان مقتضی در اختیار مدیران قرار گیرد. ‌بنابرین‏ عملکرد سازمان پیچیده ای مانند بیمارستان، نیازمند دسترسی به اطلاعاتی است که امروزه این اطلاعات توسط سیستم ایجاد می‌گردد. (شریفیان،۱۳۸۶: ۵۱-۴۵)

ب- تعاریف عملیاتی

سیستم اطلاعات بیمارستان: در این پژوهش،HIS که یک سیستم مکانیزه مدیریت اطلاعات و اسناد در بیمارستان‌ها می‌باشد و با توجه به تحولات گسترده در تکنولوژی پزشکی و افزایش انتظارات بیماران، نیاز روزافزون به استفاده از HIS در بیمارستان که پدید آمده است و در دوران تکنولوژی و انفجار اطلاعات در سطح بهداشتی و درمانی، و کارشناسانی که معتقدند در قرن بیست‌ویکم بیمارستانهایی که فاقد سیستم اطلاعات بیمارستانی باشند، حرفی برای گفتن ندارند و توانایی رقابت با سایر بیمارستان‌ها را ندارند. و این سیستم اطلاعات بیمارستانی، یک ابزار قدرتمند اطلاعاتی است که می‌تواند مدیران بیمارستان‌ها را در فرایند ادراه بیمارستان‌ها و اتخاذ تصمیم‌های صحیح یاری نماید و عملکرد مثبت بیمارستان‌ها را بنحو چشمگیری افزایش دهد. نیاز به ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستانهای دولتی کرمانشاه و بررسی کیفیت آن در سه گزینه کیفیت سیستم و اطلاعات و رضایت کاربر پیش آمد.

رضایت کاربران :

رضایت کاربر به واکنشی که از سیستم اطلاعاتی استفاده می‌کند، اشاره دارد تعداد زیادی از پژوهشگران در مطالعات تجربی خود رضایت کاربر را به عنوان یک معیار موفقیت سیستم اطلاعاتی در نظر گرفته ‌اند در برخی از پژوهش ها به سنجش رضایت کلی کاربر پرداخته شده است به عنوان مثال در پژوهشی برای ارزیابی رضایت مدیران ارشد به سنجش کلی رضایت آن ها اقدام شده است پژوهش‌ها نشان داده‌اند که نگرش یک کاربر ‌در مورد استفاده ازفن آوری اطلاعات جدید در سازمان وی، به عنوان عامل اصلی در گزینش موفقیت آمیز آن فناوری به شمارمی رود. کاربران بیمارستان‌ها هستند که تصمیم می گیرند که آیا از سیستم‌های پرونده الکترونیک بیمار استفاده کنند یا نه و متأسفانه آن ها به خوبی استفاده از این سیستم‌ها را نپذیرفته میزان امنیت شغلی، آموزش لازم جهت کار با نرم افزار رشد و ارتقا کاربران کامل بودن میزان دسترسی، کامل بودند. دسترسی ابراز مشارکت در تصمیم گیری سهولت کار، قابلیت برگشت خطا، علاقه در این پژوهش با بهره گرفتن از گویه های مطرح شده از سوی سازمان به کارکنان و آزادی عمل کارکنان در سازمان مورد اندازه گیری قرار خواهد گرفت.

۱-۱۰ کیفیت سیستم

۱-۱۰-۱ وضعیت نرم افزارهای موجود در ایران

بیش از ۲۰ شرکت دارای محصولHIS در ایران هستند که ۹ شرکت اصلی و دارای مجوز ارزیابی سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی از وزارت متبوع می‌باشند. حدود ۵۰٪ بیمارستان‌ها دارای HIS هستند و شرکت ها عمدتاًً تراشه هوشمند، طب و رایانه و ر ایاوران، تیراژه، ره‌آورد رایانه، طب و رایانه، پیشرو داده، رایان توسعه را دارا می‌باشند و درصد مشارکت شرکت‌ها به شرح زیر می‌باشد.

۱-۱۰-۲ وضعیت نرم افزارهای موجود در کرمانشاه

بیش از ۶ شرکت دارای محصولHIS در کرمانشاه هستند که ۶ شرکت دارای مجوز ارزیابی سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی از وزارت متبوع می‌باشند. ۱۰۰درصد بیمارستان‌ها دارای HIS هستند و بخش خصوصی عمدتاًً طب پیشرو داده، رایان توسعه، سایان رایان، پرنیان، طراحان بوعلی و تیراژه می‌باشند.

در حقیقت، کیفیت سیستم، خود سیستم پردازش کننده اطلاعات را مورد ارزیابی قرار می‌دهد درباره ارزیابی کیفیت سیستم برخی از نویسندگان فقط به ارزیابی یک معیار برای مثال کارایی استفاده سخت افزار بسنده نمودند ولی در مقابل برخی دیگر معیار های چند گانه ای از کیفیت سیستم ارائه کرده‌اند. برای نمونه یکی از پژوهشگران، چندین معیار برای ارزیابی کیفیت سیستم مبتنی بر دیدگاه مدیران در نظر گرفته است. معیارهای مورد نظر وی شامل: قابلیت اعتماد به سیستم کامپیوتر، زمان پاسخ، سهولت استفاده از ترمینال و صحت سیستم بوده است. همچنین پژوهشگران دیگری نیز به منظور سنجش کیفیت سیستم، معیارهای مانند صحت داده، زمان پاسخ، قابلیت اعتماد به سیستم، کامل بودن، انعطاف پذیری سیستم، سهولت استفاده را ارائه کرده‌اند.

۱-۱۱ کیفیت اطلاعات