ابراهیمی و سیدی(۱۳۸۷) در تحقیق خود به بررسی تاثیر نوع مؤسسه حسابرسی (سازمان حسابرسی و سایر مؤسسه ها) و نوع اظهارنظر گزارش حسابرسی بر روی اقلام تعهدی اختیاری پرداختند و به این نتیجه رسیدند که تنها، نوع مؤسسه حسابرسی با اقلام تعهدی اختیاری ارتباط دارد. رضازاده و آزاد(۱۳۸۷) تحقیقی را با عنوان رابطه ی بین عدم تقارن اطلاعاتی ئ محافظه کاری در گزارشگری مالی انجام دادند. نتایج حاکی از وجود رابطه مثبت و معنادار بین عدم تقارن اطلاعاتی سرمایه گذاران و سطح محافظه کاری اعمال شده در صورت های مالی است. نتایج مذبور بیانگر این مطلب است که به دنبال افزایش عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران ، تقاضا به اعمال محافظه کاری در گزارشگری مالی افزایش مییابد و بدین ترتیب، سودمندی محافظه کاری به عنوان یکی از خصوصیات کیفی صورت های مالی مورد تأیید قرار میگیرد.
مهرانی و همکاران (۱۳۸۸) رابطه ی بین محافظه کاری و اقلام تعهدی سود را بررسی کردند. نتایج این تحقیق نشان داد که سود حسابداری شرکت ها، حساسیت بیشتری نسبت به بازده منفی(در مقایسه با بازده مثبت) دارد؛ و اقلام تعهدی بخش عمده ای از عدم تقارن زمانی در سود را توضیح میدهد.
کرمی و بذرافشان(۱۳۸۸) به وجود رابطه ی مستقیم و معنادار بین دوره ی تصدی حسابرس و محافظه کاری پی بردند. علاوه براین، با تفکیک نمونه به سه گروه بر اساس دوره ی تصدی ، نتایج ابتدایی تأیید و مشاهده شد با افزایش دوره تصدی، محافظه کاری نیز افزایش مییابد. یافته های این تحقیق مبین این نکته است که در دوره ی تصدی کوتاه، محافظه کاری کمتر بوده و چرخش اجباری حسابرس اثر معکوس روی محافظه کاری دارد.
۲-۸) خلاصه فصل
در این فصل ابتدا چهارچوب نظری تحقیق بیان گردید. در ادامه عوامل مؤثر و ویژگیهای کیفیت حسابرسی و سپس محافظه کاری حسابداری به طور مفصل شرح داده شد. در بخش های بعدی تحقیقات انجام شده در ایران و خارج از ایران ارائه شد.
فصل سوم :
(روش اجرای تحقیق/مواد و روشها)
۳-۱) مقدمه
این تحقیق سعی بر آن دارد تا اثر ویژگیهای کیفیت حسابرسی برمحافظه کاری حسابداری را در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی قرار دهد. در فصل حاضر روش پژوهش استفاده شده توسط پژوهشگر تشریح می شود ؛ به این ترتیب ابتدا نوع پژوهش و سپس اهداف ، فرضیهها ، قلمرو زمانی و مکانی، جامعه آماری و نحوه نمونه گیری ارائه میگردد. سپس به تشریح متغیرهای مستقل و وابسته و روشهای آماری تخمین و تحلیل رگرسیون پرداخته می شود. در نهایت آزمونهای آماری رگرسیونهای پردازش شده مطرح میگردد.
۳-۲)نوع پژوهش
کلیه تحقیقات علمی بر اساس دو مبنای هدف ، و ماهیت و روش گردآوری داده ها طبقه بندی میشوند. (دلاور، ۱۳۷۴). تحقیقات بر مبنای هدف به نوبه خود در سه دسته تحقیقات بنیادی، کاربردی و نظری قرار میگرند.
تحقیق بنیادی پژوهشی است که به کشف ماهیت اشیاء ، پدیده ها و روابط بین متغیرها ، اصول ، قوانین و ساخت با آزمایش تئوری ها و نظریه ها پرداخته و به توسعه مرزهای دانش رشته ی علمی کمک میکند. تحقیقات کاربردی با بهره گرفتن از زمینه و بستر شناختی و معلوماتی که از طریق تحقیقات بنیادی فراهم شده ، برای رفع نیازهای بشر و بهبود و بهسازی ابزارها ، روش ها، اشیاء و الگوها در جهت توسعه ی رفاه و آسایش و ارتقاء سطح زندگی انسان مورد استفاده قرار میگیرد. تحقیقات را بر مبنای ماهیت و روش انجام تحقیق نیز می توان در پنج گروه تاریخی ، توصیفی، همبستگی(تحلیل و رگرسیون) ، علی و تجربی قرار داد. تحقیق نظری نیز نوعی پژوهش بنیادی است و از روش های استدلال و تحلیل عقلانی استفاده میکند و بر پایه مطالعات کتابخانه ای انجام می شود.(حافظ نیا ، ۱۳۸۲).
با عنایت به طبقه بندی های گفته شده می توان تحقیق حاضر را بر مبنای هدف از نوع کاربردی و بر مبنای ماهیت و روش از نوع همبستگی به حساب آورد. چرا که در این تحقیق سعی شده که با بهره گرفتن از اطلاعات بازار سرمایه در خصوص بررسی اثر ویژگی های کیفیت حسابرسی برمحافظه کاری حسابداری در شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران نتایجی حاصل شود که به فرایند تصمیم گیری صحیح استفاده کنندگان اطلاعات مالی و تخصیص بهینه منابع در بازار کمک کرد.
۳-۳) قلمرو تحقیق
هر پژوهشی باید دارای قلمرو و دامنه مشخصی باشد تا پژوهشگران در همه مراحل پژوهش بر موضوع تسلط کافی داشته باشد و بتواند نتایج حاصل از نمونه انتخابی را به جامعه تعمیم دهد. این پژوهش نیز مانند سایر پژوهش ها دارای دامنه های زیر میباشد:
۳-۳-۱) قلمروموضوعی تحقیق
قلمرو موضوعی این پژوهش بررسی اثر ویژگی های کیفیت حسابرسی برمحافظه کاری حسابداری در شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
۳-۳-۲) قلمرو مکانی : قلمرو مکانی پژوهش حاضر را شرکت های عضو شده در بورس اوراق بهادار تهران تشکیل میدهد.
۳-۳-۳) قلمرو زمانی : قلمرو زمانی تحقیق از سال ۱۳۸۸ تا پایان سال ۱۳۹۲ میباشد.
۳-۴)جامعه آماری و نمونه گیری
الزامات قانونی موجود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار باعث ارائه عمومی اطلاعات حسابرسی شده توسط آن ها به طور منظم وبا کیفیت قابل قبول می شود. به همین دلیل جامعه آماری در این تحقیق،شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار میباشد.
در این پژوهش جامعه مورد بررسی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ میباشد. با توجه به طول دوره بررسی، نمونه ها باید به نحوی انتخاب شوند که در این مدت، بازار فعال داشته باشند تا امکان آزمون فرضیهها فراهم شود. روش نمونه گیری، روش حذفی سیستماتیک خواهد بود بدین منظور محدودیتهای زیر برای انتخاب نمونه ها به کار گرفته شده است:
-
- شرکتهایی که قبل از سال ۱۳۸۸ در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده باشندوسهام آن ها و از ابتدای سال ۱۳۸۸ در بورس مورد معامله قرارگیرد.
-
- به منظور یکنواختی،دسترسی لازم به صورتهای مالی و یادداشتهای توضیحی همراه آن ها وجود داشته باشد.
-
- سال مالی تمام شرکت ها باید منتهی به پایان اسفند ماه هر سال باشد و نباید در فاصله سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ تغییر سال مالی داشته باشند.
-
- شرکتهای سرمایه گذاری،واسطه گری،هلدینگ،لیزینگ،بانکها و نهادهای پولی وبیمه از نمونه حذف شده اند.
- شرکتها نباید وقفه معاملاتی بیش از ۶ ماه داشته باشند.
بعد از مدنظر قرار دادن کلیه معیارهای بالا، تعداد ۱۰۰ شرکت به عنوان جامعه باقیمانده است که تمامی آن ها به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده اند. بنابرین مشاهدات ما به ۵۰۰ سال – شرکت رسید .
۳-۵جمع آوری وطبقه بندی داده ها
اطلاعات مربوط به مبانی نظری تحقیق از طریق روش کتابخانهای و با مطالعه کتب و مقالات داخلی و خارجی ، همچنین پایان نامه هایی که مرتبط با موضوع پژوهش در ایران کار شده گردآوری شده است. در این تحقیق برای جمع آوری داده ها از نرمافزار رهآورد نوین و همچنین اطلاعات آرشیوی موجود در سازمان بورس اوراق بهادار(سایت کدال) استفاده شده است
۳-۶روش تحقیق: