۲-۳ پیشینه تحقیق
پیشینه شامل دو بخش تحقیق در سطح ملی و تحقیق در سطح بین الملل تشکیل شده است.
۲-۳-۱٫ پیشینه تحقیق در سطح ملی
افشا
در تحقیقی با عنوان بررسی رابطه بین کیفیت افشا(قابلیت اتکا و به موقعبودن) و مدیریت سود با بهره گرفتن از داده های تاریخی سالهای۱۳۸۶-۱۳۸۱مربوط به ۵۱شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراقبهادار تهران، رابطه بین کیفیت افشای شرکتی(شامل قابلیت اتکا و به موقعبودن) و مدیریت سود بررسی گردیده است. از آنجایی که بهبود کیفیت افشای شرکتی باعث کاهش عدمتقارن اطلاعاتی میگردد و کاهش عدمتقارن اطلاعاتی، مدیریت سود کمتر را به همراه دارد، فرض اصلی این تحقیق آن است که بهبود کیفیت افشای شرکتی با مدیریت سود رابطه منفی دارد. در این تحقیق برای اندازه گیری کیفیت افشا از دو معیار به موقعبودن و قابلیت اتکا استفاده گردیده و مدیریت سود شرکتها با بهره گرفتن از مدل تعدیل شده جونز برآورد گردیده است. یافته های این تحقیق نشان میدهد که بین کیفیت افشای شرکتی و مدیریت سود رابطه منفی معنیدار وجود دارد. همچنین یافته های تحقیق حاکی از وجود رابطه منفی معنیدار بین به موقعبودن افشای شرکتی و مدیریت سود می‌باشد(نوروش و میرحسینی، ۱۳۸۸).
در تحقیقی با عنوان رابطه بین افشایاختیاری و مدیران غیرموظف، رابطه بین دو مکانیسم کنترلی، یعنی افشای اختیاری(مکانیسم کنترل خارجی) و مدیران غیرموظف(مکانیسم کنترل داخلی)، که تقلیلدهنده مشکلات نمایندگی میباشند، مورد مطالعه قرار گرفته است. به همین منظور در این تحقیق نمونه ای از شرکتهای تولیدی حاضر در بورس که صورتهایمالی و گزارش فعالیت هیئت مدیره مربوط به ۲۹ اسفند سال ۱۳۸۵ را منتشر کرده بودند، انتخاب و در نهایت شامل ۲۳۹ شرکت مورد مطالعه قرار گرفته است. افشای اختیاری توسط ۷۱ شاخص که در مطالعات قبلی نیز به کار رفته است با اعمال تعدیلاتی تعیین گردیده است. نتایج این تحقیق نشان داده که مدل به کار رفته، ۲۰ درصد از تغییرات افشای اختیاری را که در حدود یافته های قبلی نیز می‌باشد، بازگو می کند. این در حالی است که رابطه معنیداری بین افشای اختیاری و مدیران غیرموظف یافت نشده است. این مطالعه حرکتی در جهت تحقیقات آتی با محوریت افشای اختیاری بوده است و بر موضوع شفافیت در بازار سرمایه تأکید دارد(کاشانی پورو همکاران، ۱۳۸۸).
در تحقیقی با عنوان تاثیر سازه های اجتماعی قانونگرایی، اطمینانطلبی، سطح تحصیلات، فردگرایی، جنسیت، رشتهتحصیلی و سابقههای کاری بر افشاگری مالی که به بررسی تاثیر سازه های اجتماعی قانونگرایی، اطمینانطلبی، سطح تحصیلات، فردگرایی، جنسیت، رشته تحصیلی و سابقههای کاری بر افشاگری مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراقبهادار تهران پرداخته شده و با بهره گرفتن از فرضیه های تأیید شده پژوهش، جهت ارزیابی افشاگری مالی شرکتهای مورد بررسی، مدل رگرسیونی ارائه شد.به این منظور، سازه های قانونگرایی، اطمینان طلبی، سطح تحصیلات، فردگرایی، جنسیت، رشته تحصیلی و سابقههای کاری مدیران مالی صنایع مختلف شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراقبهادار تهران در قالب هفت فرضیه مورد بررسی قرار گرفت. ابزار مورد استفاده برای انجام پژوهش پرسشنامه و از آزمون‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس جهت بررسی فرضیه های پژوهش استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمونآماری فرضیه های پژوهش نشان میدهد که سازه های اجتماعی قانونگرایی، اطمینان طلبی و فردگرایی بر افشاگری مالی شرکتهای مورد بررسی تاثیر معنادار و مستقیمی دارد و تاثیر سازه های اجتماعی بررسی شده دیگر به لحاظ آماری معنا دار نیست. همچنین، طبق نتایج به دست آمده، فردگرایی بیشترین تاثیر را بر افشاگری مالی دارد(مهدوی و قاسمی، ۱۳۸۸).
در تحقیقی با عنوان بررسی رابطه سطح افشا اطلاعاتحسابداری و نوسانات قیمت سهام در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراقبهادار تهران که با توجه به اهمیت بالای اطلاعات و افشای اطلاعات توسط شرکتها و تاثیر آن بر قیمت سهام، به بررسی رابطه بین سطح افشا اطلاعات و نوسانات قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراقبهادار تهران پرداخت. جامعه آماری این تحقیق را شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراقبهادار تهران تشکیل میدهد که تعداد آن ها تا پایان سال ۱۳۸۷، ۴۴۸ شرکت بوده است و نمونه آماری شامل ۷۲ شرکت به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده از بین جامعه آماری انتخاب گردیدهاند. برای آزمون فرضیه از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است و این نتیجه حاصل شده که به طور کلی بین سطح افشا اطلاعات حسابداری و نوسانات قیمت سهام رابطه معنیداری وجود دارد(حسنی و حسینی، ۱۳۸۹).
در تحقیقی به عنوان افشای اختیاری اطلاعات در ایران که در جامعه آماری شرکتهای پذیرفته شده در بورساوراقبهادار تهران انجام شد، نمونه ای با حجم ۸۱ شرکت مورد بررسی قرار گرفته و جهت آزمون فرضیات رگرسیون چند متغیره از روش تحقیق همبستگی استفاده شده است. از انجام این تحقیق این نتیجه حاصل شد که بین افشای کل، اجباری و اختیاری اطلاعات با ارزش شرکت رابطه معناداری وجود دارد(آدینه، ۱۳۹۱).
در تحقیقی با عنوان بررسی تاثیر نوع صنعت و اندازه شرکت بر میزان افشای اطلاعات در صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراقبهادار تهران با حجم ۷۰ شرکت مورد بررسی قرار گرفته و جهت آزمون فرضیات نمونه های زوج شده از روش تحقیق علمی مقایسه ای استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که ما بین افشای کافی در صورتهای مالی شرکتها در صنایع متفاوت اختلاف آماری معنی داری وجود دارد پس نوع صنعت تاثیر قابل توجهی بر میزان افشای کافی در صورتهای مالی دارد. همچنین شرکتهای در اندازه های بزرگتر سطح افشای مناسبتری در مقایسه با شرکتهای با اندازه کوچکتر دارند لذا اندازه شرکتها نیز بر سطح افشا در صورتهای مالی تاثیرگذار است(نادم، ۱۳۹۱).
در تحقیق با عنوان تاثیرافشای داوطلبانه بر مربوط بودن سود هرسهم که با هدف بررسی تاثیر افشای داوطلبانه اطلاعات بر مربوطبودن سود هرسهم و جامعه آماری تحقیق، شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراقبهادار تهران و دوره زمانی تحقیق از ابتدای سال ۸۶ لغایت پایان سال ۸۹ می‌باشد. بر اساس این فرض که تمرکز بیشتر بر نیازهای اطلاعاتی سرمایه گذاران، منجر به افزایش کیفیت اطلاعات حسابداری می شود، پیش بینی شد که افزایش سطح افشای داوطلبانه، باعث افزایش مربوط بودن سود هر سهم به عنوان یکی از مهمترین اطلاعات حسابداری می شود. نتایج بیانگر این بود که افشای داوطلبانه اثر معناداری بر مربوط بودن سود هرسهم ندارد. یک دلیل مهم برای این نتیجه گیری، می تواند ناتوانی سرمایه گذاران و سایر استفادهکنندگان از گزارشهای مالی در استفاده از اطلاعات حسابداری افشا شده باشد(خدامیپور و محرمی، ۱۳۹۱).
