بنی مهد و همکاران (۱۳۹۳): هدف این پژوهش بررسی فرضیه ثبات رفتاری در بورس اوراق بهادار تهران بود. فرضیه ثبات رفتاری با رویکردهای مختلفی قابلبررسی است. در این تحقیق برای آزمون فرضیه فوق چگونگی رابطه تغییرات مثبت سود هر سهم و قیمت سهام و رابطه مدیریت سود و قیمت سهام بررسی شد. دوره زمانی پژوهش ۱۳۸۳ الی ۱۳۸۹ و تعداد شرکتهای نمونه پژوهش ۱۰۰ شرکت بود. روش تحقیق از نوع همبستگی و با بهره گرفتن از رگرسیون چند متغیره بود. نتیجهگیری تحقیق حاکی از این بود که هرگاه سود هر سهم در یک شرکت نسبت به سال قبل آن بیشتر باشد، قیمت سهام نیز افزایش مییابد. بر اساس این نتیجه میتوان استدلال نمود که تغییرات مثبت در سود هر سهم، بیشتر ناشی از مدیریت سود بوده و این موضوع مطابق با فرضیه ثبات رفتاری است.
رحمانی و همکاران (۱۳۹۳) در تحقیقی به بررسی رابطه ریسک سیستماتیک سهام (بتای بازار) با متغیرهای کلان و اطلاعات حسابداری در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. تحلیل رگرسیون با بهره گرفتن از روش پنل دیتای ایستا و پویا بر روی نمونهای شامل ۶۱ شرکت عضو بورس اوراق بهادار طی سالهای ۱۳۸۰- ۱۳۸۹ انجام شد. برای برآورد مدلها، از روشهای ای گارچ، ام گارچ و حداقل مربعات معمولی استفاده گردید. نتایج حاکی از ارتباط برخی متغیرهای کلان و اطلاعات حسابداری با بتای بازار بود. در مدل برازش شده با توجه به سطح معناداری متغیرها، مهمترین متغیرهای حسابداری شامل اندازه شرکت، رشد شرکت و نسبت بدهیها از نوع اطلاعات حسابداری و متغیرهای رشد تولید ناخالص داخلی، نرخ سود بانکی، تورم، تغییرات قیمت نفت خام و تغییرات نرخ ارز از نوع متغیرهای کلان میباشند.
جمع بندی ادبیات تحقیق
در این قسمت پیشینه مربوط به تحقیقات مرتبط و مشابه به صورت جدول شماره۲-۱خلاصه گردیده و طی آن به ازای این تحقیقات محققین، متغیرها، مدل و نتایج آن ها مطرح شده است.
جدول (۲-۱): خلاصه تحقیقات انجامشده در زمینه تحقیق حاضر
تاریخ
محقق
متغیرها و نحوه اندازه گیری
مدل
نتایج
۱۳۹۳
رحمانی و همکاران
اندازه شرکت=لگاریتم طبیعی دارایی ها
رشد شرکت= فروش جاری منهای فروش دوره قبل/ فروش دوره قبل
نسبت بدهیها= مجموع بدهیهای جاری/ بدهیهای بلندمدت
نسبت جاری=دارایی جاری/بدهی جاری
اهرم مالی=بدهی های بلند مدت/(بدهی های بلندمدت+حقوق صاحبان سهام)
اهرم عملیاتی= درصد تغییرات سود عملیاتی نسبت به درصد تغییرات فروش
نرخ سود بانکی=مستقیما از اطلاعات بانک مرکزی
رگرسیون حداقل مربعات معمولی
نتایج حاکی از ارتباط برخی متغیرهای کلان و اطلاعات حسابداری با بتای بازار بود.
۱۳۹۳
بنی مهد و همکاران
مدیریت سود=از الگوی تعدیل شده جونز استفاده شد.
قیمت سهام=میانگین قیمت سهام در طول سال
رگرسیون چند متغیره
هرگاه سود هر سهم در یک شرکت نسبت به سال قبل آن بیشتر باشد، قیمت سهام نیز افزایش مییابد
۱۳۹۲
سجادی و همکاران
جزء نقدی سود : جریان وجوه نقد حاصل از فعالیت های عملیاتی که از اطلاعات مندرج در صورت جریان وجوه نقد با توجه به استانداردهای حسابداری ایران استخراج شده است.
ارزش بازار شرکت : بر اساس تعداد سهام و قیمت سهام پایان دوره مالی محاسبه شده است.
سود غیر منتظره: از تفاوت بین سود عملیاتی دو سال متوالی محاسبه شده است.
ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام : بر اساس اطلاعات مندرج در ترازنامه و طبقه حقوق
صاحبان سهام مورد استفاده قرارگرفته است.
بازده حقوق صاحبان سهام : از تقسیم سود عملیاتی بر ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام دوره قبل به دست میآید.
قیمت سهام=میانگین قیمت سهام در طول سال
رگرسیون داده های ترکیبی
بین اجزای نقدی سود و قیمت سهام رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد و میزان افزایش قیمت سهام در شرکتهایی که از اجزای نقدی سود بالاتری نسبت به سایر شرکتها برخوردارند، بیشتر است
تاریخ
محقق
متغیرها و نحوه اندازه گیری
مدل
نتایج
۱۳۹۲
مهرانی و مهرعلی
P/E:قیمت سهام به سود هر سهم
EPS:سود هر سهم
DPS :ارزش دفتری هر سهم
شاخص قیمت سهام: میانگین قیمت سهام در طول سال
رگرسیون
با توجه به نتایج به دستآمده از آزمونهای مربوطه سه متغیر سود هر سهم، سود تقسیمی و نسبت قیمت بر سود با شاخص قیمت معنیدار بوده و ۷/۹۸ درصد از کل تغییرات شاخص کل را تبیین میکند.
۱۳۹۲
حنیفی و همکاران
P/E:قیمت سهام به سود هر سهم
EPS:سود هر سهم
DPS :ارزش دفتری هر سهم
ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام : بر اساس اطلاعات مندرج در ترازنامه و طبقه حقوق
صاحبان سهام مورد استفاده قرارگرفته است.
بازده حقوق صاحبان سهام : از تقسیم سود عملیاتی بر ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام دوره قبل به دست میآید.
شاخص قیمت سهام: میانگین قیمت سهام در طول سال
رگرسیون داده های ترکیبی
بین متغیرهای بنیادی در این پژوهش که عبارتاند از سود هر سهم، سود پیشبینی شده هر سهم، بازده حقوق صاحبان سهام و ارزش دفتری که بهجز بازده حقوق صاحبان سهام در داده های فصلی کلیه متغیرها با قیمت سهم رابطه مثبت معنیداری دارند
۱۳۹۱
پیری و همکاران
سود هر سهم، سود نقدی هر سهم، ارزش دفتری هر سهم و وجه نقد حاصل از عملیات و تغییرات ارزش بازار هر سهم، بازده هر سهم، اندازه شرکت و حجم معاملات
رگرسیون داده های ترکیبی
نتایج بیانگر تأیید تأثیر متغیرهای حسابداری بر نماگرهای ساختاری است . این رابطه بین متغیرهای سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم با تغییرات قیمت سهام و بازده هر سهم بیشتر مشاهده شد.
تاریخ
محقق
متغیرها و نحوه اندازه گیری
مدل
نتایج
۱۳۹۱
شجاع
تغییرات سود تقسیمی=سود تقسیم بر کل دارایی ها
تغییرات قیمت سهام=قیمت سهام در انتهای سال منهای قیمت سهام در ابتدای سال
رگرسیون خطی
بین تغییرات سود تقسیمی و تغییرات قیمت سهام در شرکتهای مواد غذایی پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط معناداری وجود ندارد.
۱۳۹۰
دارابی و خوشخلق
سود حسابداری/مستقیما از صورت های مالی به دست میآید
سود حسابرسی شده پایان دوره و میاندوره =از صورت های مالی حسابرسی شده محاسبه می شود
شاخص قیمت سهام: میانگین قیمت سهام در طول سال
رگرسیون خطی
سود حسابرسی شده پایان دوره ازنظر سرمایهگذاران در بازار از اهمیت بیشتری برخوردار است. همچنین سود حسابرسی شده پایان دوره از سود تحققیافته اعلامی میاندورهای شرکتها در بین سالهای موردمطالعه بیشتر موردتوجه سرمایهگذاران بوده است.