فقر دانش لازم در به کارگیری فناوری های نوین در بین برخی از مدیران ارشد سازمانها منجر به پیدایش و قدرت در بالای سلسله مراتب اداری در بین افرادی می شود که خوراکهای اطلاعاتی را برای مدیران ارشد تهیه میکنند. ولی این خوراکهای اطلاعاتی ممکن است خالص و مبتنی بر اطلاعات شفاف نباشد . مدیران بر اساس این اطلاعات تصمیم گیری میکنندو اینجا است که مسیر یک سازمان به وسیله تصمیم غلط و نادرست از مسیر و هدف اصلی کسب و کار خود به انحراف می رود و این ضرورت در ذهن محقق شکل میگیرد که آیا وجود یک واحد مستقل IT در سازمان میتواند در بلوغ حاکمیت مبتنی بر فناوری اطلاعات مؤثر است؟ آیا وجود پرسنل با تحصیلات دانشگاهی در یک سازمان میتواند در بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات مؤثر باشد؟ آیا وجود این پارامترها میتواند سازمان را در کسب اهداف استراتژیکی خود کمک نماید؟
۱-۴- جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق
اینکه در تمام سازمانها از فناوری اطلاعات بهره میبرند جای هیچ شک و شبه ای نیست ولی اینکه آیا این مهم در راستای استراتژیهای سازمان میباشد و هم راستایی با یکدیگر دارند از اهمیت بالاتری برخوردار میباشد. به کارگیری هر یک از روشها و چارچوب های حیطه فناوری اطلاعات که بتواند کلیه فرآیندهای سازمان را تحت کنترل خود قرار دهد و به عنوان یک ابزار کنترلی در اختیار مدیران ارشد سازمان قرار گیرد از اهمیت بالای برخوردار میباشد .
از آنجاییکه در کشور ما ، موضوع دولت الکترونیک مطرح میباشد ، یکی از زیر ساختهای اصلی حضور در دولت الکترونیک ، ایجاد و استقرار استانداردهای لازم در حوزه فناوری اطلاعات میباشد . وجود این زیر ساخت های استاندارد از قبیل کوبیت میتواند این خواسته را تحقق بخشد . کوبیت ، با تحت کنترل قرار دادن کلیه فرایندهای مرتبط با فناوری اطلاعات ، میتواند مؤثر باشد . همچنین می توان با اندازه گیری بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات ( به وسیله کوبیت) در شرکتها ، به آن ها نشان داد که برای کسب مزیتهای رقابتی، وضعیت فرآیندهای مرتبط با فناوری اطلاعات سازمان آن ها در چه شرایطی میباشند و برای تحقق اهداف خود می بایست بر روی کدامین فرآیندهای خود متمرکز باشند.
در کشور ما به کارگیری این چارچوب و حتی استانداردهای ازقبیل ITIL ویا ISO 27000 هنوز جایگاهی در میان شرکت ها و سازمانهای دولتی و غیر دولتی برای خود پیدا ننموده اند و ضروریست که در اینجا عنوان شود همان طور که برای یک سازمان تولیدی ارائه استاندارد برای تولید محصولات لازم و اجباری میباشد ، پیاده سازی استاندارهای لازم برای فناوری اطلاعات نیز به همان اندازه و شاید بیشتر لازم و ضروری باشد.
جنبه جدید بودن و نوآوری در این تحقیق از این رو است که به موضوع اندازه گیری بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات در شرکتهای ایرانی می پردازد واینکه آیا بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات در سازمانها با میزان سود دهی آن ها نسبتی دارد یا خیر. آیا استقلال واحد IT در میزان بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات مؤثر است و بین آن ها یک رابطه معناداری وجود دارد؟ آیا می توان وجود پرسنل با تحصیلات دانشگاهی را با سطح بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات مرتبط دانست؟ اگر چه معرفی شدن و به کارگیری این چارچوب ها در کشورهای پیشرفته همانند یک استاندارد ضروریست ، اما در کشور ما حتی به درستی روی آن تحقیق نشده است و این تحقیق در نوع خود کم نظیر میباشد .
۱-۵ – سوالات تحقیق
سوالات اصلی تحقیق:
-
- وضعیت بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات در بین شرکتهای بورس چگونه است ؟
- آیا شرکتهای که در سطح بالاتری در بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات هستند نسبت به سایر شرکتها از سودآوری بیشتری برخوردارند؟ یا به عبارتی آیا بین بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات سازمانها و میزان سود آوری آن ها رابطه معناداری وجود دارد؟
سوالات فرعی تحقیق:
-
- آیا می توان گفت که تقاوت معناداری بین صنایع مختلف در بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات وجود ندارد؟
-
- آیا شرکتهای که مدیریت واحد IT آن ها به صورت مستقل و تحت مدیریت مستقیم مدیریت عامل یا مدیریت ارشد سازمان اداره میشوند در مقایسه با سایر شرکتها که مدیریت IT ندارند یا تحت مدیریت سایر واحدها هستند از سطح بلوغ بالاتری برخوردارند؟ یا به عبارتی آیا بین بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات و استقلال واحد IT رابطه معناداری وجود دارد؟
- آیا تعداد پرسنل تحصیل کرده میتواند در بالا بودن سطح بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات مؤثر باشد؟ و یا به عبارتی آیا بین بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات و تعداد پرسنل با تحصیلات دانشگاهی رابطه معناداری وجود دارد؟
۱-۶- فرضیه های تحقیق
-
- بلوغ حاکمیت فناوری در بین شرکتهای ایرانی در جایگاه کمتر از متوسط قرار دارد.
-
- بین بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات سازمانها و میزان سود آوری آن ها رابطه معناداری وجود دارد.
-
- بین صنایع مختلف در بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات تفاوت معناداری وجود ندارد.
-
- بین بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات و استقلال واحد IT رابطه معناداری وجود دارد.
- بین بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات و تعداد پرسنل با تحصیلات دانشگاهی رابطه معناداری وجود دارد.
۱-۷- اهداف مشخص تحقیق
هدف اصلی از این پژوهش بررسی و اندازه گیری و مقایسه بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات در بین شرکتهای حاضر در بورس با بهره گرفتن از چارچوب کوبیت ۴٫۱ میباشد. که در این بین حصول موارد ذیل نیز از اهداف پژوهشگر میباشد.
-
- اندازه گیری و بررسی و شناخت سطح بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات در شرکتهای حاضر در بورس اوراق بهاردار تهران و همچنین مقایسه آن در بین صنایع مختلف بورس.
-
- بررسی وجود تفاوت در بین صنایع مختلف در بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات .
-
- بررسی وجود رابطه بین سطح بلوغ حاکمیت فناروی اطلاعات و سودآوری شرکتها.
-
- بررسی سطح بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات در بین شرکتهای حاضر در بورس و استقلال واحد IT .
- بررسی سطح بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات در بین شرکتهای حاضر در بورس و تعداد پرسنل با تحصیلات دانشگاهی.
۱-۸ – اهداف کاربردی
اندازه گیری و مقایسه ی بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات در بین شرکتهای حاضر در سازمان بورس و اوراق بهادار تهران و اندازه گیری میزان حاکمیت آن ها از مهمترین اهداف این پژوهش میباشد همچنین می توان از موارد ذیل به عنوان اهداف کاربردی نام برد.
-
- مقایسه و تحلیل میزان سودآوری شرکتها با توجه به رتبه و ارزیابی بلوغ حاکمیت فناوری اطلاعات .
-
- ارائه راهکارهای مناسب به شرکتها در خصوص بهبود فرآیندها .
-
- ایجاد معیاری مناسب جهت حسابرسی IT .
-
- فراهم نمودن یافته های تحقیقاتی برای ارتقاء و بهبود سطح به کارگیری فناوری اطلاعات در شرکتها به منظور تحقق اهداف استراتژیکی.