بنچ مارکینگ راهبردی ـ بیشتر به مقایسه تصمیمات راهبردی در خصوص مسایلی چون تخصیص منابع ،سرمایه گذاری، انتخاب همکاران تجاری ،ارزیابی فن آوری ،یا توسعه بخشهای بازار می پردازد. در این مدل استراتژی سازمانها با یکدیگر مقایسه میشوند ، به عنوان مثال استراتژی فروش سازمانها ، استراتژی خرید سازمانها ، استراتژی تولید و مواردی از ایندست با یکدیگر مقایسه شده و بهترین سازمان از جهت اتخاذ استراتژی مربوطه مورد مقایسه قرار میگیرد .(ویلیام[۴۸]،۶۱:۱۹۹۹)
۲-۱۱ ارتباط بین مدل های مختلف
بنچ مارکینگ میتواند بر اساس اینکه چگونه و یا از چه طریق با هم مقایسه شوند صورت پذیرد. حال به ترکیب مدل ها و ارتباط بیـــــن آن ها می پردازیم. جدول زیر نمایانگر ارتباطات بین مدل های مختلف بنچ مارکینگ است.
(منبع:باران دوست،۱۳۸۵)
به عنوان مثال با توجه به جدول شماره یک درمی یابیم که ترکیب بنچ مارکینگ رقابتی با استراتژیک بیشترین نتیجه را حاصل خواهد داد. و یا بالعکس اگر بخواهیم بنچ مارکینگ داخلی به همراه بنچ مارکینگ استراتژیک صورت پذیرد عملکرد ضعیفی خواهیم داشت و نتیجه مطلوب نخواهدبود.بنابرین با انتخاب مدل های مناسب بنچ مارکینگ می توان بهترین نتیجه را به دست آورد.(باران دوست،۱۳۸۵).انواع بنچ مارکینگ به طور کلی شامل بنچ مارکینگ فرایند و بنچ مارکینگ نتایج میباشد.در بنچ مارکینگ فرایند تمرکز بر فرآیندی است که پروژه منتخب برای بهبود است، در صورتی که در بنچ مارکینگ نتایج تمرکز بر دستاوردها است.بنچ مارکینگ فرایند شامل بنچ مارکینگ عملیاتی و ممیزی فرایند است و بنچ مارکینگ نتایج شامل بنچ مارکینگ سیاست و بنچ مارکینگ صنعت میباشد.مهم ترین مشخصه های هر یک از انواع بنچ مارکینگ در جدول ۲نشان داده شده است.
جدول ۲-۱: مشخصه های مهم انواع مقایسات بین شرکتی
نوع بنچ مارکینگ
بنچ مارکینگ نتایج
بنچ مارکینگ فرایند
بنچ مارکینگ صنعت
بنچ مارکینگ سیاست
ممیزی فرایند
بنچ مارکینگ عملیاتی
استانداردهای محاسبه شده توسط تحلیل داده های مربوط به دستاوردها از واحدهای گوناگون
محک های محاسبه شده توسط تحلیل داده های طولی مربوط به واحدهای گوناگون
فرآیندهای مدلسازی شده بر اساس تحلیلهای تجربی عمدتاًً مربوط به مشاهدات گذشته
بهترین تجارب در سایر واحدها
محک مورد استفاده
زیاد
۱ مورد
۱ مورد
حداقل ۲ مورد
تعداد واحدهای لازم برای مقایسه
عارضه یابی
عارضه یابی، انتخاب و ارزیابی فرصتهای سیاستگذاری
عارضه یابی و تشخیص اقدامات
تشخیص مراحل اقدام
زمینه سودمندی برای بهبود
بانک داده ها
تحقیق
منابع اصلی مورد نیاز قبل از انجام مقایسه
روش های آماری ساده، مدل سازی ساده
مدلها و تحلیلهای آماری پیچیده
تحقیق، چک لیست
مرور ادبیات، مطالعه کار
روش های اصلی تحلیل مورد استفاده
صنعت مشابه
صنایع گوناگون
صنعت مشابه
صنعت مشابه یا متفاوت
صنعت/صنایع منبع اطلاعات
(منبع: سیمپسون و همکاران، ۲۰۰۰)
علاوه بر تقسیمبندی فوق، گروهی سه دسته زیر را نیز در انواع الگوبرداری شناسایی کردهاند:
۱- بنچ مارکینگ فرایند: به مطالعه چگونگی کسب عملکرد عالی شرکتها خصوصاًً از طریق بررسی فرآیندهای انجام کارشان میپردازد.
۲- بنچ مارکینگ استراتژیک : از برنامهریزی سناریو و مصاحبه برای تعیین جهتهای استراتژیک و پیشبینی تکنولوژیها و بازارها استفاده میکند.
۳– بنچ مارکینگ اقتصادی: که به مقایسه عملکرد مالی مؤسسات میپردازند. (سیمپسون[۴۹] و همکاران، ۳۰:۲۰۰۰)
۲-۱۲ پیش نیازهای چرخه بنچ مارکینگ
اگر از مطالعات بنچ مارکینگ انتظار می رود که نتایجی رضایتمندانه به همراه داشته باشند، باید بین سه عامل زمان، منابع و ایده آل طلبی تعادل بر قرار شود. ایده آل طلبی بیش از حد منجر به یأس و نا امیدی می شود، همچنین ایده آل طلبی پائین منجر به استفاده ناقص از قابلیت های بالقوه بنچ مارکینگ خواهد شد. همچنین باید به خاطر داشت که فراوانی منابع همیشه نمی تواند کمبود زمان را جبران نماید. برای انجام موفقیت آمیز یک پروژه بنچ مارکینگ باید منابع مالی، زمان و قابلیتها و توانمندیهای مورد نیاز، بدون به خطر انداختن سایر فعالیتهای سازمان مهیا گردد. یکی از خطرات در چنین پروژه هایی انتظارات بیش از حد بالا، پیش از انجام پروژه است. عدم ارضاء انتظارات مذبور مشکلاتی گوناگون را به همراه خواهد داشت، مشکلاتی چون عدم رضایت از نتایج انجام پروژه و عدم حمایت و حتی ممانعت از دیگر پروژه های بنچ مارکینگ. یکی از پیش نیازهای اجرای موفقیت آمیز پروژه های بنچ مارکینگ خواست عمومی شرکت برای بهترین بودن است.همچنین لازم است که تمامی شرکت نسبت به تغییر تمایل داشته و از ضرورت و اهمیت بهبود دائم آگاه باشد، حتی اگر شرکت در حال حاضر به خوبی عمل کند.برخی از سایر پیش نیازهای مهم انجام موفقیت آمیز پروژه های بنچ مارکینگ به شرح زیر هستند:پیش شرط های ساختاری، تامین منابع و مهارتهای مورد نیاز انجام مطالعه بنچ مارکینگ:
-
- منابع مالی
-
- مدیریت زمان
-
- قابلیت ها و توانمندیها
-
- توان رقابت و توسعه
- مستند سازی فرایندها و حوزه های کسب و کار اصلی(سوئینی[۵۰]، ۱۹۹۴)
پیش شرط های فرهنگی، ارزش ها، هنجارها و نگرشهایی که پایه های یک مطالعه بنچ مارکینگ را شکل میدهند:
-
- گرایشات ملی و بینالمللی
-
- تمایل به تغییر (استقبال از مدیریت تحول)
-
- تمایل طرفین بنچ مارکینگ به تسهیم اطلاعات (داخلی و خارجی)
-
- حمایت و پشتیبانی مدیریت
-
- مشارکت کارکنان
- شناخت و هوشیاری نسبت به فرآیندهای کسب و کار سازمان (آنگان[۵۱]، ۲۰۰۴)
۲-۱۳ مراحل اجرای بنچ مارکینگ
مراحل اجرای بنچ مارکینگ در یک سازمان عبارتند از:
-
- شناخت و درک فرآیندها.
-
- قبول اینکه چرا باید بنچ مارکینگ انجام گیرد و چه کسی آن را انجام دهد.
-
- جمع آوری اطلاعات
-
- تحلیل اطلاعات
-
- طرح برنامه بهبود
- بازخورد(پیترسون[۵۲] و اندرسون[۵۳]، ۱۹۹۹)
شناخت و درک
فرایند
قبول اینکه چرا باید
بنچ مارکینگ انجام شود
توسط چه کسی
جمع آوری اطلاعات
بازخورد
طرح برنامه بهبود و
اصلاح و اجرای آن
تحلیل اطلاعات