از همان روزی که به دنیا آمدیم مفهوم پول با مفاهیم نیازهای اساسی و قدرت در ذهن مان در هم تنیده اند. در کودکی نیاز ما را به غذا لباس و مسکن والدین مان برطرف کردند که سر کیسه را در دست داشتند اگر آن ها شما را بدون شام به رختخواب می فرستادند نمیتوانستید خود را به مغازه یا رستورانی برسانید و گرسنگی تان را چاره کنید اینکه بهصورتی بزرگ شده باشید که امکانات بسیار محدوی در اختیار داشته باشید یا آن که در آغوش تجملات بزرگ شده باشید به وضعیت مالی خانواده و نگرش آن ها در مورد صرف کردن پول برای شما بستگی داشته است. برای دریافت حمایت مالی و عاطفی به خانواده خود متکی بودید. شاید در این زمینه ها تنها به آن ها میتوانستید رو کنید؛ بنابرین آن ها بودند که پول داشتند و قدرت زیادی داشتند تا شما را به الحاظ مالی و محبت تأمین کنند در بسیاری از خانه ها پول جایگزین صمیمیت عاطفی شده است و صحبت درباره امور مالی جای گفت و گو درباره احساسات را گرفته است.
مثلا شاید پدرتان که عمیقا دوست داشتید به شما توجه کند و شما را تحسین کند تنها با دادن پول یا ندادن آن توجه خود را به شما ابراز می کرد و به دلیل شرطی شدن در کودکی امکان دارد چنین تصور کنید که به فردی نیاز دارید که پولش از شما بیشتر باشد تا بتواند از شما مراقبت کند. حتی ممکن است چنین احساس کنید که بدون چنین فردی نمیتوانید از خود مراقبت کنید و به این ترتیب قدرت و کنترل را حق کسی بدانید که پول را در اختیار دارد.
اما وقتی هم که پول به اندازه کافی موجود باشد زن و شوهر ها درباره آن مشاجره میکنند مثلا میتوانند دائماً از نحوه خرج کردن همدیگر یا پنهان کردن درآمد خود انتقاد کنند.
و اخرین مشکلی که درزمینهی مسائل مالی روی میدهد این است که ممکن است مرد شما چنان درگیر پول در آوردن باشد که از ارتباط مشترک تان غافل شود امکان دارد از آن رو باهمسرش نزاع کند که احساس میکند شوهرش او را به خاطر کار یا پول که رقبای نا پیدای اویند مورد غفلت و بی توجهی قرار داده حتی در مواردی امکان دارد زن خود را سرزنش کند و مقصر بشمارد زیرا تصور میکند که به قدر کافی جاذبه نداشته یا تلاش لازم را به خرج نداده مرد را در خانه نگهدارد در سایر موارد او از همسرش گله میکند یا از او میخواهد تا در ساعتی حاضر منزل باشد گاهی این شیوه در حل مشکل مؤثر واقع میشود.
اما معمولاً چنین نیست ؛ اما مطلع شدن از اینکه دل مشغولی های مرد در زمینهٔ های مسائل مالی احتمالا از چیزهای بسیاری ازجمله ترس از صمیمیت و نزدیک شدن به همسرش ناشی میشود، ممکن است مفید وقع شود. هم چنین امکان دارد در صورتی که زمان بیشتری را باهمسرش سپری کند از احساسات عاشقانه خشمگینانه ای که نسبت به او پید میکند نیز به هراس بیفتد. درعینحال ممکن است مرد که در محیط کار خود هویت روشنی دارد و به درستی موقعیت خود را می شناسد به خاطر از دست دادن هویت خود از درآمیختن باهمسرش به هراس بیافتد احتمالا او درعینحال که از فقر فاصله زیادی گرفته است، به دلیل سابقه خانوادگی خود همواره احساس میکند که خطر بی پولی او را تهدید میکند زن نیز در پس احساس خشم و رنجشی که از این طرد شدن پیدا میکند از چیزی می ترسد می ترسد که عشق و لذت از ارتباطشان رخت بر بسته باشد و اینکه همسرش به او توجهی نکند.
۲-۹- اوقات فراغت
اوقات فراغت مقوله ای است که شاید برخی به آن زیاد اهمیت ندهند اما اطلاعات به دستآمده از بررسی مشکلات زناشویی یکی از عوامل جلوگیری از یکنواختی و افزایش روحیه شاد در بین افراد پرداختن به تفریحات سالم است.
یافته های به دستآمده از نیاز سنجی فرهنگی اجتماعی محله های اصفهان (طالبی و مرادی ۱۳۸۵) در رابطه با نحوه ی تفریح، به ترتیب تفریحات به صورت خانوادگی، گروهی، فردی و در آخر باهم محله ای بوده است و در زمینه ی توجه به تفریح و سلامت ذکر این نکته ضروری است که برخی برنامه ها هزینهبر و برخی با صرف هزینه کم میتواند مشغولیت فرد را در زمان فراغت از کار مهیا سازد که در این زمینه میزان درآمد خانواده و مدت زمانی که افراد از کار فارغ هستند، اهمیت به سزایی در نحوه ی تفریح دارد.
با بررسی یافته های پژوهش به این نتیجه میرسیم که در محلههایی که امکانات شهری در دسترس شهروندان باشد در اوقات فراغت موجب جذب و هدایت آن ها میگردد. به عنوان مثال قرار گرفتناماکن زیارتی باعث شده که شهروندان اوقات فراغت خود را با پرداختن به فعالیت های مذهبی اغنا بخشند لازم به ذکر است که جذابیت های محیطی، برنامه های تفریحی در پارک ها یکی از زمینههای جذب خانواده ها هستند. به عبارتی قرار دادن امکانات با طراحی مناسب و ایجاد جذابیت محیطی و فضا سازی در محلهها، علاوه بر امکان تفریح، در ارتقاء سطح سلامت نیز مؤثر میباشد (مرادی، طالبی ۱۳۸۵).
بهطورکلی موسیقی، ورزش، مطالعه غیر درسی، فعالیت مذهبی، گردش در شهر، اماکن مذهبی، صله ارحام مسافرت، اماکن فرهنگی، تئاتر، کارهای هنری، تلویزیون، رادیو، سینما و … در پر کردن اوقات فراغت اهمیت به سزایی دارند.
تفریح و مسافرت: از برنامه هایی است که در شادی و نشاط افراد تأثیر شگرفی دارد. از آن رو که تفریح و مسافرت بر جنبه مختلف جسمی و روانی انسانها تأثیر دارد، به چند نمونه از این تأثیرات اشاره میشود:
۱- عاطفه مثبت: تفریح و مسافرت در ایجاد عاطفه مثبت و بانشاط، تأثیر زیادی دارد.
۲- شادی: تفریح میتواند باعث شادی افراد باشد. فعالیت های تفریحی قوی ترین منبع برای رضایت زندگی هستند.
۳- بهداشت روانی جسمی: تفریح علاوه بر شادی و عاطفه مثبت، در بهداشت روانی و آرامش فکری نیز تأثیر گذار بوده و نقش تعیین کننده ای در این حوزه دارد. البته تفریح نباید به جسم و روان آسیب بزند بنابرین استفاده نکردن از مواد اعتیاد آور، اجتناب از کارهای خطر آفرین و توجه به عواقب اجتماعی تفریح میتواند امنیت و بهداشت جسمی و روانی را تأمین نماید.
ورزش: همچنین ورزش نیز میتواند در پرد کردن اوقات فراغت خانواده نقش به سزایی داشته باشد و اهمیت ورزش در سلامت و پیش گیری از بیماری ها و انحرافات و پر کردن اوقات فراغت، بر کسی پوشیده نیست. تحقیقات ثابت کرده ورزش علاوه بر سلامتی، باعث میشود افراد خلقشان بهبود پیدا کند و از زندگی بیشتر لذت ببرنند (آرگاپل ۱۳۸۳؛ پناهی ۱۳۸۸).
دید و بازید و صله رحم : یکی از تأثیر گذار ترین و با اهمیت ترین عوامل مؤثر بر بهداشت روان، نشاط درونی و شادکامی انسانها، دید و بازید و انجام صله رحم است. از طریق معاشرت و رفت آمد فرد احساس امنیت و آرامش بیشتری را خواهد داشت؛ زیرا احساس تنهایی و رهایی ندارد و در جمع احساس پویایی و ارزش بیشتری را خواهد داشت .